Δρ. Κωνσταντίνος Π. Μπαλωμένος

Πολιτικός Επιστήμονας – Διεθνολόγος

Πρώην Γενικός Διευθυντής - Γενικής Διεύθυνσης

Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ)

Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ)

Παρά το γεγονός, ότι η άμυνα, η ασφάλεια και η προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), παραμένει πρωτίστως εθνική υποχρέωση, τελευταία, το ζήτημα της Ευρωπαϊκής Άμυνας και Ασφάλειας βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων μεταξύ των ηγετών της Ε.Ε..

Αιτία γι’ αυτή την εξέλιξη, αποτελούν:

v Η αποσταθεροποίηση της ευρωπαϊκής τάξης ασφάλειας που προκλήθηκε από την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία,

v Η πρόσφατη στρατηγική απόφαση των ΗΠΑ να υποβαθμίσουν τη συμμετοχή τους στην αμυντική συμμαχία, η οποία προστατεύει την ειρήνη στην Ευρώπη για σχεδόν οκτώ δεκαετίες και

v Η διαπίστωση των ηγετών της Ευρώπης, ότι η οικονομική δύναμη της Ε.Ε. δεν αρκεί για να αντιμετωπιστούν οι εξωτερικές προκλήσεις ασφαλείας στη γηραιά ήπειρο και οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις στο διεθνές σύστημα.

Υπό το πλαίσιο αυτό, οι ηγέτες της Ε.Ε. μετά την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ανέλαβαν σημαντικές πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση μιας κοινής Ευρωπαϊκής Άμυνας και Ασφάλειας [Στρατηγική Πυξίδα (Strategic Compass), έκδοση Ευρωπαϊκής Βιομηχανικής Στρατηγικής στον τομέα της άμυνας (European Defence Industrial Strategy-EDIS), Στρατηγική Ατζέντα 2024-2029 (Strategic Agenda 2024-2029) κ.λπ.), με αποκορύφωμα, την έκδοση της Λευκής Βίβλου για την Άμυνα και την απόφασή τους για  το σχέδιο επανεξοπλισμού της Ευρώπης (ReArm Europe) ύψους 800 δισ. Ευρώ.

Αξιοσημείωτο είναι, ότι σε όλες αυτές τις πρωτοβουλίες καθοριστικός ήταν ο ρόλος της Ελλάδας με αποτέλεσμα να δικαιωθούν πολλές εθνικές θέσεις.

Συγκεκριμένα, ουσιαστική ήταν η παρέμβαση του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη για τη «Στρατηγική Αυτονομία» της Ε.Ε., ώστε να καταστεί αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας, να βελτιώσει την ικανότητά της να λαμβάνει πολιτικές αποφάσεις αυτόνομα, διαθέτοντας παράλληλα, τα απαραίτητα μέσα για την υλοποίησή τους, να καταστεί επίσης, αυτόνομη η Ε.Ε. στην ανάπτυξη δυνατοτήτων και τέλος, ανθεκτική απέναντι σε κάθε είδους απειλή. 

Ο κ. Μητσοτάκης, ήταν από τους πρώτους Ευρωπαίους ηγέτες που είχε τονίσει, ότι το στοίχημα της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε., δεν μπορεί να κερδηθεί χωρίς την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Έλληνας Πρωθυπουργός μαζί με τον Πολωνό Πρωθυπουργό κ. Τούσκ, το Μάιο του 2024 απέστειλαν επιστολή στην κα. Φον ντερ Λάϊεν, με αίτημα τη δημιουργία μιας κοινής «ΑΣΠΙΔΑΣ» για την αεράμυνα της Ευρώπης, με κοινοτική χρηματοδότηση, ενώ ήταν ανάμεσα στους 19 ηγέτες της Ε.Ε. που υπέγραψαν την επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για αύξηση της χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή άμυνα.

Στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, στις 19/12/2024 σε δηλώσεις του ο κ. Μητσοτάκης είχε αναφέρει: «οι χώρες της Ε.Ε. πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την οργάνωση της άμυνάς τους και λόγω της τεράστιας γεωπολιτικής έντασης την οποία αντιμετωπίζουμε, απαιτείται μία πολιτική αφύπνιση της Ευρώπης μέσω της διάθεσης ευρωπαϊκών πόρων, καθώς και τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου». Επίσης στην ίδια Σύνοδο, έπειτα από πρόταση του Έλληνα Πρωθυπουργού, συμφωνήθηκε η σύγκληση Έκτακτης Συνόδου της Ε.Ε. στις 3 Φεβρουαρίου 2025, με αποκλειστικό θέμα την Ευρωπαϊκή Άμυνα.

Λίγες ώρες πριν την έκτακτη Σύνοδο της Ε.Ε. που έλαβε χώρα στις 3/2/2025, ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο καλώντας τα κράτη που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο οποίο ανήκει και η Νέα Δημοκρατία, να στηρίξουν άμεσα τις προτάσεις της Κομισιόν για αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ε.Ε..

Επίσης, προσήλθε στη εν λόγω Σύνοδο με αίτημα τη δημιουργία νέου ευρωπαϊκού ταμείου (αντίστοιχο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ε.Ε.) ύψους 100 δις ευρώ, για τη χρηματοδότηση των κοινών αμυντικών δαπανών και την εξαίρεση των στρατιωτικών δαπανών από τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε..

Τέλος, παρά τα όσα υποστήριζαν οι γνωστές Κασσάνδρες στο εσωτερικό της Ελλάδας, η Ευρωπαϊκή Λευκή Βίβλος για την Άμυνα δικαιώνει πλήρως τις ελληνικές θέσεις.

Συγκεκριμένα:

v Δημιουργείται κοινό ευρωπαϊκό ταμείο ύψους 150 δισ. ευρώ για κοινές αμυντικές προμήθειες στο οποίο θα έχουν πρόσβαση μόνο χώρες που είτε συμμετέχουν στην ΕΕ, είτε έχουν συνάψει συμφωνίες στρατηγικής εταιρικής σχέσης με αυτήν.

v Η Εθνική Ρήτρα Διαφυγής (NEC) παρέχει τη δημοσιονομική ευελιξία που ζητούσε ο Έλληνας Πρωθυπουργόςκαι επιτρέπει στα κράτη μέλη της Ε.Ε. να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους έως 1,5% του ΑΕΠ για τέσσερα χρόνια.

v Προωθείται η ιδέα μιας Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης, δίνοντας έμφαση στη συνεργασία και στον συντονισμό μόνο σε επίπεδο Ε.Ε..

v Αποκλείεται το ενδεχόμενο συμμετοχής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα.  

Αξίζει να επισημανθεί επίσης, ότι οι εν λόγω εξελίξεις εκτός από την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας και την γεωπολιτική αναβάθμιση της Ελλάδας ως βασικός άξονας στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας.

Για του λόγου το αληθές, η πρόσφατη απόφαση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν να επιλέξει την Ελλάδα ως μία από τις δύο έδρες (η άλλη είναι η Γερμανία), του Ευρωπαϊκού Διαστημικού προγράμματος ασφαλών δορυφορικών τηλεπικοινωνιών της Ε.Ε., GOVSATCOM, αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για την Ελλάδα.

Επίσης, το γεγονός ότι σύμφωνα με το εν λόγω πρόγραμμα η Ελλάδα θα αποτελεί τον κόμβο διαχείρισης και παροχής ασφαλών δορυφορικών επικοινωνιών για κρίσιμες υποδομές όλων των κρατών – μελών της Ε.Ε. χωρίς καμία δυνατότητα παρεμβολής από τρίτες χώρες ή άλλες εξωτερικές απειλές, αποτελεί και μια αναγνώριση για τη συμβολή της Ελλάδας στη διαμόρφωση της νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη.   

Παρά τις ανωτέρω σημαντικές εξελίξεις, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι εν λόγω αποφάσεις ενώ αποσκοπούν στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, δεν συμβάλλουν όσο θα έπρεπε στην ενδυνάμωση της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) στην Ευρώπη.    

Συνεπώς, εύλογα τίθεται το ερώτημα αν οι ευρωπαίοι ηγέτες έχουν πραγματικά στρατηγική για τη διαμόρφωση μιας ρεαλιστικής ΚΠΑΑ όπου θα δύναται να αντιμετωπίσει τις απειλές ασφαλείας της Ευρώπης, ώστε να προστατευτούν οι πολίτες της και να ενισχυθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια.

Πάντως, από τις έως τώρα κινήσεις, διαπιστώνεται ότι είναι μακρύς ο δρόμος ακόμη για την επίτευξη ενός τέτοιο σκοπού.

Προς επίρρωση της εν λόγω άποψης, αξίζει να επισημανθούν κάποια στοιχεία για τα οποία δεν υπάρχει καμία πρόνοια στη Λευκή Βίβλο για την Άμυνα που μόλις εκδόθηκε.

Συγκεκριμένα, η Συνθήκη του Άμστερνταμ το 1997, έκανε αναφορά σε μια πιο ενεργή Ευρώπη στον τομέα της ασφάλειας, ενσωματώνοντας τα στρατιωτικά καθήκοντα τύπου Petersberg. Τα καθήκοντα Petersberg αφορούν σε κινητοποίηση συμβατικών στρατιωτικών δυνάμεων για τη διεξαγωγή των ακολούθων αποστολών:

v ανθρωπιστικές αποστολές ή αποστολές για την απομάκρυνση υπηκόων των κρατών-μελών,

v αποστολές πρόληψης συγκρούσεων και ειρηνευτικές αποστολές,

v αποστολές μάχιμων μονάδων για τη διαχείριση κρίσεων, όπως επιχειρήσεις για την αποκατάσταση της ειρήνης,

v κοινές δράσεις αφοπλισμού,

v αποστολές για την παροχή συμβουλών και συνδρομής σε στρατιωτικά θέματα, και

v επιχειρήσεις σταθεροποίησης στο τέλος μίας σύγκρουσης.

Υπό το πλαίσιο αυτό, στις 22 Μαΐου 2023, το Συμβούλιο ενέκρινε επίσης, νέο σύμφωνο μη στρατιωτικής ΚΠΑΑ επιδιώκοντας την ενδυνάμωση της μη στρατιωτικής πλευράς της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ε.Ε. και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, του αντίκτυπου και της ευελιξίας των μη στρατιωτικών αποστολών.

Δεδομένου σήμερα, ότι ευρωπαίοι ηγέτες (Μακρόν, Τούσκ κ.α.), αλλά και αξιωματούχοι της Ε.Ε. (Κάγια Κάλλας, Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν κ.α.), μιλούν ανοικτά για ενδεχόμενο πολέμου της Ευρώπης με τη Ρωσία, γίνεται εύκολα κατανοητό, ότι η υπάρχουσα ΚΠΑΑ δεν καλύπτει τις ανάγκες ασφαλείας της Ε.Ε., αφού αφορά τη διαχείριση κρίσεων και όχι την εμπλοκή της Ευρώπης σε πόλεμο.

Επιπλέον, υπάρχει θεσμικό και επιχειρησιακό κενό σε περίπτωση εμπλοκής των κρατών μελών της Ε.Ε. σε πόλεμο. 

Πρέπει να τονιστεί επίσης, ότι σύμφωνα με την επίσημη έκθεση για την αξιολόγηση των έως τώρα αποστολών /επιχειρήσεων της Ε.Ε. που συντάχθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εξωτερικής Πολιτικής της Ε.Ε. και εκδόθηκε τον Ιανουάριο 2020, σε σχέση με την επιτυχία τους, εντοπίζονται τρία δομικά προβλήματα:

i. Ασυμβίβαστες συμπεριφορές μεταξύ των κρατών μελών απέναντι στη χρήση βίας,

ii. Αντικίνητρα στη διάθεση πόρων και εμπόδια στην έγκαιρη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και

iii. Κενά μεταξύ της έγκαιρης προειδοποίησης και της έγκαιρης δράσης.

Η εν λόγω αξιολόγηση, αναδεικνύει για ακόμη μια φορά το χρόνιο πρόβλημα σχετικά με την υπάρχουσα ΚΠΑΑ της Ε.Ε.. Της ύπαρξης δηλαδή, διαφορετικών στρατηγικών προσεγγίσεων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, σχετικά με το τι αποτελεί απειλή ασφάλειας για την Ευρώπη, καθώς και το ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει η Ε.Ε. στον τομέα της άμυνας.

Για παράδειγμα, για την Ελλάδα η κύρια απειλή ασφαλείας είναι η Τουρκία, ενώ για τη Μεγάλη Βρετανία και τις χώρες της Βαλτικής η Ρωσία. Επίσης, η εργαλειοποίηση της παράνομης μετανάστευσης αποτελεί απειλή ασφαλείας για την Ελλάδα, ενώ για το Βέλγιο και την Ολλανδία πρόκληση ασφαλείας.

Υπό τη συνθήκη αυτή, παρατηρούνται διαφορετικές προσεγγίσεις σε σημαντικά ζητήματα ασφαλείας ανάλογα με τα εθνικά συμφέροντα ή τις διμερείς σχέσεις των κρατών μελών της Ε.Ε. με αποτέλεσμα, την υπονόμευση της ενότητας και αλληλεγγύης εντός της ένωσης.    

Για του λόγου το αληθές, στη νέα Λευκή Βίβλο για την Άμυνα ορίζεται ως κυρίαρχη απειλή για την Ευρώπη μόνο η Ρωσία, αγνοώντας πιθανές απειλές που προέρχονται από το Νότο της Ευρώπης (π.χ. μεταναστευτικό, τρομοκρατία, ασφάλεια συνόρων, θαλάσσια ασφάλεια κ.λπ).  

Επιπλέον, ενώ στη νέα Λευκή Βίβλο για την Άμυνα, επισημαίνεται ότι η Ε.Ε. θα ενεργεί πάντα με τρόπο που δεν θίγει τον ειδικό χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών-μελών της, δεν γίνεται καμία μνεία στη ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής (άρθ. 42,7 της  Συνθήκης Λισαβόνας, ΣΕΕ).

Και εδώ τίθεται το κρίσιμο ερώτημα: Τι θα συμβεί αν ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. δεχτεί μια αιφνιδιαστική επίθεση από μια τρίτη χώρα; Θα ενεργοποιηθεί ή δεν θα ενεργοποιηθεί η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής;

Η παράλειψη αυτή είναι κομβικής σημασίας για την ΚΠΑΑ, διότι βάσει αυτής της ρήτρας, σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης κατά της εδαφικής ακεραιότητας ενός κράτους-μέλους, τα λοιπά κράτη-μέλη της Ε.Ε. οφείλουν να συνδράμουν το κράτος που δέχθηκε επίθεση, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Επίσης, ενώ στο ίδιο κείμενο γίνεται αναφορά στην ευρωπαϊκή συμβολή στην αποτροπή και τη συλλογική άμυνα του ΝΑΤΟ, δεν αναφέρεται κάτι συγκεκριμένο για το πως θα ενδυναμωθεί η στρατηγική σύμπραξη Ε.Ε. – ΝΑΤΟ, ώστε η Ε.Ε. να δρα συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ και να αποφεύγονται τυχόν  αλληλοεπικαλύψεις.

Τέλος, στη νέα Λευκή Βίβλο για την Άμυνα της Ε.Ε., δεν υπάρχει καμία αναφορά στη δυνατότητα βελτίωσης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της Ε.Ε. και την υλοποίηση της παλαιότερης ιδέας για τη δημιουργία ευρωστρατού (στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ελσίνκι το 1999, τα κράτη-μέλη είχαν συμφωνήσει να είναι έτοιμα να συγκεντρώνουν εντός 60 ημερών και να συντηρούν για τουλάχιστον 1 έτος στρατιωτικές μονάδες, συνολικής δύναμης 50.000 έως 60.000 ατόμων).

Συγκεκριμένα, στο κείμενο της EU Global Strategy που παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2016, για πρώτη φορά παρουσιάστηκε ως στρατηγική προτεραιότητα της Ε.Ε. η προστασία της Ευρώπης και των κατοίκων της από κάθε είδους απειλή.

Πως είναι δυνατόν όμως, η άμυνα και η υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της Ευρώπης να αποτελεί κύρια αρμοδιότητα του ΝΑΤΟ;

Συνεπώς, για να εξασφαλιστεί η Στρατηγική Αυτονομία της Ε.Ε. και τα κράτη μέλη της, να έχουν δυνατότητα αποτροπής σε κάθε είδους απειλή μέσω της δημιουργίας ικανοτήτων και ανάληψης δράσης, απαιτείται κάποιας μορφής ευρωστρατού.

Εν κατακλείδι, δεδομένου ότι την τρέχουσα περίοδο κυρίαρχη θέση στην ατζέντα των ευρωπαίων ηγετών έχει ο επανασχεδιασμός της ΚΠΑΑ, η Ελλάδα ως χώρα που συμμετέχει ενεργά και με καθοριστική συμβολή στην επίτευξη ουσιαστικής στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε., ώστε η Ευρώπη να καταστεί ένας αξιόπιστος διεθνής πάροχος ασφαλείας, έχει μια μοναδική ευκαιρία.

Σε συνέχεια των έως τώρα εθνικών επιτυχιών σε σχέση με το εν λόγω θέμα, η Ελλάδα καλείται να αναλάβει πρωτοβουλίες και να θέσει τα ανωτέρω θέματα υπό διαπραγμάτευση τόσο στα όργανα της Ε.Ε. όσο και σε διμερές επίπεδο, ώστε να συμβάλει καθοριστικά στην υπό διαμόρφωση νέα ΚΠΑΑ και παράλληλα, να εξασφαλίσει περαιτέρω τα εθνικά συμφέροντα και την εθνική ασφάλεια της πατρίδας μας. 

Κλειστά θα παραμείνουν από τη Μεγάλη Πέμπτη 17 Απριλίου έως και την Τρίτη της Διακαινησίμου 22 Απριλίου τα Γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.

Όσοι επιθυμούν να εξυπηρετηθούν από τις Υπηρεσίες της Ιεράς Μητροπόλεως (Γραφείο Γάμων, Βαπτίσεων και Διαζυγίων, Λογιστήριο και Γραμματεία) να το πράξουν έως τη Μεγάλη Τετάρτη 16 Απριλίου 2025 κατά τις ώρες (10:00 – 12:30). Τα γραφεία θα λειτουργήσουν κανονικά από την Τετάρτη της Διακαινησίμου 23 Απριλίου.

Hκαλύτερη εποχή για πεζοπορία και ορειβασία στην φύση δεν είναι άλλη από την άνοιξη. Τα βουνά πρασινίζουν και τα μονοπάτια στολίζονται με αγριολούλουδα σε κάθε χρώμα και άρωμα. Η φύση είναι εδώ άκου τον ψίθυρο της !

Τα μωβ σύννεφα και ο ήλιος που ανατέλλει καλωσορίζουν μια ανοιξιάτικη μέρα.

Ξεκινήσαμε χωρίς βιασύνη από την Ελιά Κυριακή πρωί στις 8 για ορειβασία κοντά στη γειτονιά μας   στην περιοχή του Ξηρολίβαδου.

Ανεβαίνουμε τον φιδωτό δρόμο,  δρόμος πνιγμένος στην κυριολεξία από καταπράσινες οξιές και άλλα δένδρα, σε ένα αιώνιο αγκάλιασμα.

Μετά από μια διαδρομή 30 λεπτών φθάσαμε στο Ξηρολίβαδο. 

Φορτισμένη η πλαγιά του χωριού από την ιστορία μας υποδέχεται μέσα στο Κυριακάτικο πρωινό, έρημο από κίνηση και ανθρώπους.

Τα τελευταία χρόνια έχουν χτιστεί και μερικά πέτρινα σπίτια σημάδι ευημερίας. Παλιά έχτιζαν τις πέτρες γιατί μόνο πέτρες είχαν, τις έκοβαν, τις μετέφεραν με μουλάρια, σιγά – σιγά τις πελεκούσαν  και   όταν είχε καλό καιρό την άνοιξη και τα καλοκαίρια  συνέχιζαν το κτίσιμο.

Σε γνωστό έγγραφο του τουρκικού ιεροδικείου της Βέροιας το Ξηρολίβαδο μνημονεύεται πολλές φορές από το 1640.

Οι Τούρκοι περιστασιακά το αποκαλούσαν Ουζούντζιοβα ή και Άνω Ουζουντζά. Ο περίφημος Γάλλος περιηγητής Μπουκαμβίλ που πέρασε από το τότε κατεστραμμένο χωριό το 1806 αναφέρεται για το όρος Ξηρολίβαδο  και για το χωριό που ήταν κτισμένο σε μια κοιλάδα 4 λευγών κατοικημένο από Τούρκους κονιάρηδες. Το χωριό με το ίδιο όνομα αναφέρεται και σε δημοτικά τραγούδια, όπως σε ένα που εξιστορεί εκστρατεία του περίφημου Νικοτσάρα.

Οι κάτοικοι συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821.

Σπουδαίος αγωνιστής ήταν ο Απόστολος ( Λιόλιος) Ξηρολιβαδιώτης γαμπρός του Μάρκου Μπότσαρη καθώς παντρεύτηκε την αδελφή του Δέσπω.

Μετά την καταστροφή της Νάουσας  το 1822. Τα στρατεύματα του Εμπού Λουμπούτ, επιδόθηκαν σε συστηματική καταστροφή των χωριών του Βέρμιου μεταξύ των οποίων και το Ξηρολίβαδο. Όσοι γλίτωσαν από τον άγριο θάνατο σύρθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής.

Έτσι όταν οι πρόγονοι των σημερινών βλαχόφωνων κατοίκων εγκαταστάθηκαν στο Ξηρολίβαδο, ο παλιότερος οικισμός ήταν έρημος και ερειπωμένος. Το όνομα Ξηρολίβαδο διατήρησαν και οι κτηνοτρόφοι μετά την εγκατάσταση τους στο Βέρμιο, προερχόμενοι από τα βλαχοχώρια της Πίνδου.

Με το που αφήσαμε τα αυτοκίνητα το τοπίο καταπράσινο και χωρίς να το καταλάβουμε γρήγορα βρεθήκαμε μέσα σε πυκνό δάσος.  Μονοπάτι πλημμυρισμένο από τη δροσιά της νύχτας ορειβατούμε απαλά σε αυτή την ηρεμία της φύσης.

Το μονοπάτι ανεβαίνει ομαλά μέσα από  δάσος οξιάς,  πεσμένα φύλλα και απόλυτη ησυχία. Η οξιά ή φηγός ( Fagus) είναι ένα γένος δέκα φυλλοβόλων δένδρων που συναντώνται στην Ευρώπη, Ασία και Βόρεια Αμερική. Στην Ελλάδα  σχηματίζει πυκνόφυτα μεγάλα δάση στα βουνά της Στερεάς Ελλάδας, της Θεσσαλίας και της Βόρειας Ελλάδας. Είναι μεγάλο και ψηλό δένδρο ,το ύψος του φθάνει μέχρι και τα 35 μέτρα. Φυλλοβόλο με κορμό ευθύ, λείο, ομαλό.

Μια κουκουβάγια, φωλιασμένη στο βαθούλωμα του κορμού μιας γέρικης οξιάς – έβγαζε που και που κάποια πένθιμη κραυγή- , σα να θρηνούσε την νύχτα που έφυγε. Ένας καταπράσινος πίνακας σαν από ταινία ξεπροβάλλει μπρος τα μάτια μας.

Στην καρδιά αυτού του σκηνικού η σκηνοθέτης φύση φιλοτέχνησε για αιώνες τώρα ένα απίθανο ζωγραφικό πίνακα με εικόνες και αισθήσεις.

Μάρτυρες αυτής της πανέμορφης σκηνής συνεχίζουμε  μαγεμένοι να οδοιπορούμε .

 Η φύση είναι εδώ άκου τον ψίθυρο της….!

Η εικόνα που απλώνεται γύρω μας διαφέρει ελάχιστα από τους πρώτους οδοιπόρους βλάχους που ήρθαν από τα Γρεβενά το 1840.

Σταματώ, αφουγκράζομαι την ησυχία του δάσους. Μόλις που ακούγεται ο αέρας, σβήνω την αναπνοή μου, χαλαρώνω το σώμα και τις αισθήσεις μου και αφήνομαι. έστω για λίγα λεπτά.

Η ώρα περνά γρήγορα στην αγκαλιά της γοητευτικής φύσης. Χρώματα  ζωντανά σκιές που αλλάζουν κάθε στιγμή, δεν μας αφήνουν περιθώρια να αναλογισθούμε τα προβλήματα και τις έννοιες της καθημερινότητας. Τώρα μονοπάτι ανηφορικό μόνοι εμείς και η ησυχία του δάσους, πεύκα και οξιές.

Οδοιπορούμε για περισσότερο από 40 λεπτά της ώρας, φτάσαμε σε ξέφωτο γυμνό από δένδρα, μόνο χαμηλή βλάστηση και θάμνοι. Με την συνοδεία κάποιων πουλιών συνεχίζουμε. Οι αχτίνες του ήλιου που απλώνονται παντού και σκεπάζουν με τα φωτεινά τους χρώματα τα πάντα τριγύρω μας δημιουργούν ένα αίσθημα αισιοδοξίας.

Πήραμε την βουνοπλαγιά με και χωρίς καθόλου ορειβατικά σημάδια, δεκάδες κοχύλια –σαλιγκάρια του βουνού στην πρωινή δροσιά μαζί με κίτρινα αγριολούλουδα  μας  καλωσορίζουν.

Ορειβατούμε στην απότομη βουνοπλαγιά λίγο πριν την κορυφή βαθιές ανάσες βήματα αργά, πήραμε πορεία δεξιά.

Συνεχίζουμε για την κορυφή Οδοντόπετρα ……..

Το τραγούδι του κούκου  μας οδηγεί  απαλά στο μονοπάτι της επιστροφής, η επιστροφή γίνεται από την άλλη πλευρά της βουνοπλαγιάς. Μέσα από πυκνό δάσος οξιάς απέραντης δροσιάς συνεχίζουμε την κατάβαση.

Ο γυρισμός τώρα γίνεται από τον δασικό δρόμο..

Ο ήλιος μας ακολουθεί λαμπερός ,ζέσταινε μεσουρανώντας τα πρόσωπα των ορειβατών.

Δεκάδες πουλιά συνεχίζουν αδιάκοπα την μελωδία τους. Τα αγριολούλουδα μας χαρίζουν συναισθήματα χαράς και μας υπενθυμίζουν ότι η άνοιξη είναι εδώ,.

 Επιδοτούμενες αγελάδες  που βόσκουν αμέριμνα, τα τελευταία χρόνια αρκετοί, όχι απαραίτητα κτηνοτρόφοι, έχουν πάρει επιδοτήσεις για παραγωγή βιολογικού κρέατος. 

Μαγευτική η σημερινή μας περιπλάνηση σαν μηχανή που σε οδηγεί πίσω στο χρόνο, στην εποχή που το Ξηρορολίβαδο ήταν σταυροδρόμι καραβανιών .

Η φύση είναι εδώ αφιερώστε της  λίγο χρόνο για να ακούσετε τον ψίθυρο της όλες τις ώρες της ημέρας.

Επιστρέφοντας, νοιώθεις ότι πήρες κάτι μαζί σου, εικόνες και στιγμές μέσα σε μια απόλυτη ησυχία.

Επιστροφή στην τσιμεντένια πόλη.

Για τους Ορειβάτες Βέροιας

Τσιαμούρας Νικόλαος

Tακτική δημόσια συνεδρίαση της Δημοτικής  Επιτροπής του Δήμου Ηρ. Πόλης Νάουσας θα διεξαχθεί στις 15-4-2025, ημέρα της εβδομάδος Τρίτη στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου και ώρα 14:00  για τη συζήτηση και λήψη αποφάσεων στα συνημμένα θέματα  της ημερήσιας διάταξης:

Ανακοινώνεται ότι, με αποφάσεις του Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κου Γεώργιου Κεφαλά και του Αντιπεριφερειάρχη Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας κου Κωνσταντίνου Καλαϊτζίδη (αριθ. 270842(1314)/11.04.2025 ΑΔΑ: Ψ0917ΛΛ-Θ5Ω και αριθ.274351(10741)/14.04.2025ΑΔΑ: Ψ31Θ7ΛΛ-Ο3Σ αντίστοιχα) και για την προστασία της αναπαραγωγής των ιχθύων και λοιπών υδροβίων ζώων

Απαγορεύεται η αλιεία (επαγγελματική και ερασιτεχνική) με κάθε μέσο και εργαλείο στους Ποταμούς της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (Αξιό, Αλιάκμονα, Λουδία, Γαλλικό, Εδεσσαίο, Στρυμόνα και Αγγίτη), στις τεχνητές λίμνες του ποταμού Αλιάκμονα :Σφηκιάς, Ασωμάτων και Αγίας Βαρβάρας, στις φραγμαλίμνες και τις λιμνοδεξαμενές της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας, καθώς και σε όλα τα ρέοντα ύδατα δηλαδή ρυάκια, ποτάμια, χείμαρροι, που καταλήγουν άμεσα στις τεχνητές λίμνες και σε απόσταση 1000 μέτρων από το σημείο εκβολής τους (η απόσταση αυτή μετρείται κατά μήκος της κοίτης των ανωτέρω).

Η απαγορευτική περίοδος αλιείας αρχίζει από την 17η Απριλίου 2025, ημέρα Πέμπτη και ώρα 12η μεσημβρινή μέχρι και την 31η Μαΐου 2025 ημέρα Σάββατο και ώρα 12η μεσημβρινή.

Οι παραβάτες αυτής της απόφασης τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν ( Ν. 2040/1992 άρθρο 9 παρ 2&3, ΦΕΚ70/Α΄1992).

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Τμήμα Αλιείας της Περιφερικής Ενότητας Ημαθίας στα τηλέφωνα 2331350123 - 126

Μια υπέροχη συνάντηση με τους πρωτόγονους ανθρώπους της προϊστορικής εποχής απόλαυσαν σήμερα τα παιδιά του ΚΔΑΠ Δήμου Νάουσας. Η συγγραφέας κ. Αναστασία Γιωτοπούλου μας παρουσίασε το βιβλίο της κ. Κατερίνας Γαγανέλη την οποία είχαμε τη χαρά να έχουμε διαδικτυακά κοντά μας, να τη γνωρίσουμε και να μιλήσουμε για το βιβλίο της. Στη συνέχεια ζωγραφίσαμε μαμούθ και άλλα προϊστορικά ζώα και κατασκευάσαμε τον δικό μας πρωτόγονο άνθρωπο.

Της Συρμούλας Τζήμα-Τόπη

Περιφερειακή Σύμβουλος Ημαθίας

Δικηγόρος-Εκπαιδευτικός

Είναι πλέον γεγονός ότι ο κόσμος, όπως τον ξέραμε πριν λίγα χρόνια, αλλάζει και όλοι παρακολουθούμε με αμηχανία τις εξελίξεις, όπως άλλωστε συμβαίνει πάντα μπροστά στο πρωτόγνωρο. Και αλλάζει σε πολλά επίπεδα και με πολλούς τρόπους. Όσο κι αν το υποψιαζόμασταν, οι εξελίξεις μας ξεπερνούν. Στη εποχή της παγκόσμιας μετάβασης σε νέα δεδομένα, στην οικονομία, στο κλίμα, στο εμπόριο, στην άμυνα, στην τεχνολογία, στην ψηφιακή ζωή και στην εισβολή της τεχνητής νοημοσύνης, ήρθαν και οι «αιφνιδιασμοί» της πολιτικής-επιχειρηματικής ατζέντας του νέου Αμερικανού προέδρου, που βρήκαν μουδιασμένες ακόμα και τις ισχυρότερες οικονομικά χώρες. Οικονομικοί γίγαντες σπεύδουν να ενεργοποιήσουν τις δυνάμεις τους απέναντι στην παγκόσμια οικονομική δίνη που απειλεί τον κόσμο.

Τα αντανακλαστικά της, επιχειρεί να επιστρατεύσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση που όντας σε αχαρτογράφητα νερά προσπαθεί να εκτιμήσει τις συνέπειες, που ούτως ή άλλωςθα είναι αρνητικές για όλους και να σταθεί, ως οφείλει, ισχυρή ηγετική δύναμη, μπροστά στον νέο κόσμο, ανασυντάσσοντας τις πολιτικές και οικονομικές της αρχές.

Στον κορμό της ΕΕ και η χώρα μας, που τα τελευταία χρόνια βαδίζει στο δρόμο της οικονομικής της ανάκαμψης, μετά από δεκαετή κρίση χρέους, ΔΝΤ, κορονοϊό, ενεργειακή κρίση και ακρίβεια που επέφεραν μια βασανιστική κούραση στους πολίτες. Η Ελλάδα, που δεν μένει ανεπηρέαστη από τον εμπορικό πόλεμο που άνοιξαν οι δασμοί του Τραμπ, μετράει τις δικές της απώλειες και καταθέτει προτάσεις επωφελούς διαπραγμάτευσης, στο τραπέζι της ΕΕ, στην αρχή της ενότητας. Μιας ενότητας που είναι απαραίτητη όσο ποτέ, να εδραιωθεί εκ νέου ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας, που δεν κατάφεραν ως σήμερα να φθάσουν στην πραγματική ενοποίηση, διατηρώντας οικονομικούς διαχωρισμούς και συγκεκριμένες πολιτικές και όλα αυτά έναντι της κοινής απειλής που πέφτει σαν σκιά στον γεωπολιτικό χάρτη. Είναι πραγματικά η στιγμή, που η ΕΕ πρέπει να δει συνολικά το ρόλο της και να λειτουργήσει επιτέλους στο πλαίσιο μιας πολιτικής με σύνορα Ευρώπης, κοινή άμυνα και…κοινή λογική !

Οι παγκόσμιες προκλήσεις μας φέρνουν ενώπιον νέων ευθυνών, οι οποίες μετά το σοκ μπορεί να λειτουργήσουν και ως ευκαιρίες για να χτίσουμε νέες πολιτικές συμπεριφορές, μέσα από ευρωπαϊκούς θεσμούς που θα εμπνεύσουν την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Ήδη οι κοινωνίες, πέραν της οικονομικής, βιώνουν την κρίση θεσμών και αξιών και οι Έλληνες πολίτες δηλώνουν με έμφαση εδώ και καιρό την αμφισβήτησή τους γενικότερα στο πολιτικό σύστημα, κυρίως η νέα και παραγωγική γενιά που καλείται να αντιμετωπίσει τις επερχόμενες κρίσεις. Χωρίς υγιή πολιτική ζωή, η ευημερία είναι απλά μια ευχή και δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών όσοι εμπλεκόμαστε στην πολιτική, από όλες τις βαθμίδες. Δυσκολευόμαστε, προφανώς, λόγω κεκτημένης ταχύτητας, να ερμηνεύσουμε όσα μας βγάζουν εκτός πλαισίου, αλλά, πλέον, είμαστε στην κρίσιμη αυτή στιγμή της ιστορίας, που πρέπει να οδηγήσουμε με σοφία το τιμόνι των επιλογών μας.

Το Πολυϊατρείο Ασκληπιός Βέροιας, ενδιαφέρεται να προσλάβει:

- ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ – ΤΡΙΕΣ και βοηθούς Νοσηλευτών

- Τεχνολόγους Ιατρικών εργαστηρίων

- Τεχνολόγους Ιατρικών απεικονίσεων

- Υπαλλήλους Γραμματειακής Υποστήριξης.

Απαιτούμενα προσόντα:

Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ή Πτυχίο/Βεβαίωση περάτωσης σπουδών

Καλή γνώση αγγλικής γλώσσας

Καλή γνώση MSOffice

Προϋπηρεσία στον χώρο Υγείας θα θεωρηθεί επιπλέον προσόν

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποστείλουν αναλυτικά βιογραφικά στο: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Μετά από εκλογές που διενεργήθηκαν στις 9/4/2025, εκλέχθηκε το νέο διοικητικό συμβούλιο του Oμίλου Φίλων Θεάτρου & Τεχνών Βέροιας και έγινε η κατανομή αξιωμάτων ως εξής:

Πρόεδρος: Γιώργος Δουλγέρογλου

Αντιπρόεδρος: Γιούλη Παρασκευοπούλου

Γραμματέας: Mάνος Σοφιανίδης

Ταμίας : Τάνια Μπιτολιάνου-Ζασιάκου

Εκπρόσωπος στο ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας: Νίκος Μανούδης

Υπεύθυνος αρχειακού υλικού: Γιάννης Δημητρίου

Μέλη: Γιώτα Σπυρίδου, Φώτης Σιμόπουλος, Ευφροσύνη Κιατικίδου

Για το Δ.Σ.

Ο Πρόεδρος

Γ. ΔΟΥΛΓΕΡΟΓΛΟΥ